Το μηδέν και το άπειρο

Το βιβλίο του Άρθουρ Κάϊσλερ το περίμενα για καιρό. Δεν το γνώριζα, ούτε το είχα προγραμματίσει. Δεν ήρθε καν ως εισήγηση από άλλον βιβλιόφιλο. Διάβασα απνευστί τις 300 κάτι σελίδες του. Κι εκεί, μεταφέρεσαι στις δίκες της Μόσχας, στα μέσα της δεκαετίας του ’30. Τρόμος, φρίκη, καταδίωξη. Ο Στάλιν θερίζει την παλιά επαναστατική γενιά και χτίζει το σιδερένιο του προφίλ. Σκέτη τρέλα, οι άνθρωποι σπάνε, λυγίζουν, αφανίζονται. Ο κύριος ήρωας, μέλος κι αυτός της παλιάς φουρνιάς κουβαλά τα δικά του ανομήματα και αναμνήσεις. Παλεύει να τα αναγνωρίσει και να τα αρχειοθετήσει, να τα αξιολογήσει εκ νέου, καθώς βαδίζει το δρόμο της απώλειας. Το βιβλίο είναι από τα πλέον κλασικά αναγνώσματα και τύχη αγαθή, το τελείωσα στη διάρκεια ενός ταξιδιού στη Ρωσία. 

Καρτ ποστάλ από το Παρίσι

Και που λες, βρέθηκα στο Παρίσι για λίγες μέρες. Περπάτησα όσο δεν περπάτησα ποτέ στη ζωή μου, δοκίμασα τα τσάτρα-πάτρα γαλλικά μου, δεν δίστασα απέναντι σε καμιά ανηφόρα και παρατήρησα όσους περισσότερους ανθρώπους μπόρεσα. Κάποιους κατάφερα να τους βγάλω και φωτογραφία, στα κρυφά, γιατί ντρεπόμουν και δεν το έβρισκα και σωστό να σου πω την αλήθεια να σηκώνω την κάμερα αδιακρίτως. Κι έτσι ένα βράδυ, στην είσοδο της όπερας, χόρευαν τανγκό γύρω στα τριάντα ζευγάρια, μα εμένα το μάτι έπεσε στη γυναίκα που βλέπεις στα δεξιά. Σήκωσα τη μηχανή, πάτησα το κουμπί, και την ξανακατέβασα. Την παρατήρησα για ώρα, προσπάθησα να πλάσω την ιστορία της. Έφυγα για ένα ποτό κι ο αέρας μύριζε κανέλα.   

Οι πληροφοριοδότες

Ο Juan Gabriel Vasquez εμφανίστηκε ως το next best thing μετά τον συμπατριώτη του Gabriel Garcia Marquez. Δικαίως από τη μία πλευρά, αλλά και αχρείαστη η σύγκριση από την άλλη. Ο Vasquez έχει τη χάρη της μεγάλης, σχοινοτενούς αφήγησης. Οι σελίδες διαβάζονται με την αίσθηση ότι δημιουργούν κινηματογραφικές εικόνες. Έτυχε να διαβάσω πέρυσι το πιο πρόσφατο του με τίτλο “Ο ήχος των πραγμάτων όταν πέφτουν” και τσίμπησα το δόλωμα. Φέτος, βρήκα τυχαία(;) τους πληροφοριοδότες σε έναν υπαίθριο πάγκο και το αγόρασα χωρίς δισταγμό. Σε τέσσερεις μέρες το είχα τελειώσει, ταξιδεύοντας με τα αλλεπάλληλα κύματα των πολλαπλών αφηγήσεων των ίδιων γεγονότων. Ο κεντρικός ήρωας συγκεντρώνει θέλοντας και μη διάφορες πληροφορίες, αναζητώντας την αλήθεια για τον πατέρα του και για την αθέατη ιστορία των διώξεων γερμανών πολιτών στην Κολομβία του Δευτέρου Παγκοσμίου. Αξίζει κι ελπίζω σύντομα τα υπόλοιπα έργα του να μεταφραστούν στην ελληνική.